Bóng đá là môn thể thao của mọi thời đại, mọi lứa tuổi. Tất cả cầu thủ đều thi đấu với nhiệt huyết, màu cờ sắc áo để cống hiến cho người hâm mộ những pha bóng hoàn hảo, những chiến thắng đỉnh cao. Tuy nhiên chấn thương hay những căn bệnh nghề nghiệp là điều khó tránh khỏi với các cầu thủ bóng đá.
Thoái hóa khớp cổ chân là một trong những căn bệnh kinh niên mà bất kỳ cầu thủ nào cũng có thể mắc phải trong sự nghiệp thi đấu của mình. Đó là hậu quả của việc bị mất cân bằng giữa quá trình hủy hoại và tổng hợp của sụn và xương dưới sụn cổ chân. Thường bệnh sẽ diễn ra phổ biến ở những bệnh nhân ngoài 40 tuổi. Nhất là vận động viên, diễn viên múa và cầu thủ,… do nghề nghiệp gây nên bệnh. Vậy làm thế nào để phát hiện và dự phòng căn bệnh này hiệu quả?
Nguyên nhân thoái hóa khớp cổ chân
Hiện nay, do môi trường làm việc ngày càng đòi hỏi cao khả năng làm việc, các bệnh về khớp, thoái hóa khớp nói chung và thoái hóa khớp cổ chân nói riêng trở nên phổ biến. Thoái hóa khớp cổ chân không nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng đến các sinh hoạt hằng ngày. Và nguy cơ dẫn đến tàn phế. Vì vậy, phương pháp bảo vệ các khớp, đặc biệt là khớp cổ chân là cực kỳ quan trọng. Hiện tại, chưa có một nguyên nhân nào chính xác gây ra bệnh này.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng có một số yếu tố liên quan như:
– Khớp được sử dụng quá nhiều trong công việc. Nhất là trong trường hợp khớp bị biến dạng bẩm sinh hoặc do mắc các bệnh làm thay đổi hình thái khớp xương.
– Một số các bệnh viêm khớp mãn tính hủy hoại sụn dẫn tới việc khớp bị thoái hóa như các bệnh viêm khớp nhiễm
– Nhiều các chấn thương nhỏ ở cổ chân cộng lại do chơi thể thao hoặc bệnh nghề nghiệp khó tránh khỏi. Ví dụ như vận động viên điền kinh, cầu thủ bóng chuyền, quần vợt hay bóng đá, khớp cổ chân của diễn viên múa làm mất đi sự cân bằng của khớp và dây chằng.
– Người cao tuổi khi bị ngã sẽ rất dễ gây các chấn thương nặng hơn người trẻ tuổi.
Triệu chứng thoái hóa khớp cổ chân
Người bệnh sẽ cảm thấy đau vùng khớp cổ chân. Sau đó là cảm thấy vướng víu khi vận động. Các cơn đau nhói có thể xảy ra bất chợt hoặc khi gắng sức hay ấn vùng khớp cũng như va đập. Mức độ các cơn đau dao động từ nhẹ đến nặng, tăng trong quá trình vận động và giảm khi nghỉ ngơi.
Những cơn đau làm giảm biên độ hoạt động của khớp cổ chân. Kéo dài trong một thời gian dài dẫn tới bệnh teo cơ. Và trong một số trường hợp còn có thể gây biến dạng xương. Ngoài ra, bệnh có thể gây ra các phản ứng viêm như sưng nóng đỏ ở khớp cổ chân. Gây tràn dịch khớp kéo theo các cơn đau suốt ngày đêm.
Biện pháp phòng tránh bệnh
Để hạn chế việc thoái hóa khớp cổ chân cần chia ra theo độ tuổi, nghề nghiệp. Cụ thể:
Đối với người cao tuổi
– Đối với người cao tuổi, bệnh nhân nên có một chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý. Tương tự, việc đi lại, tập luyện tùy theo điều kiện và cơ địa của mỗi người.
– Để đề phòng bệnh thoái hóa khớp cổ chân, các trung niên ngoài 40 tuổi nên chú ý việc sinh hoạt và kèm theo một chế độ luyện tập nhẹ nhàng, đều đặn. Ví dụ như việc chơi thể thao, đi bộ, đi bơi.
– Hạn chế việc mang vác nặng làm các cơ hoạt động quá sức khiến cho cổ chân phải chịu một khối lượng lớn. Điều đó dễ dẫn đến viêm hoặc thoái hoá khớp. Tuân thủ thời gian khám bệnh định kỳ để được tư vấn một cách đúng đắn, kịp thời.
– Cần có sự tập luyện khớp xương cổ chân nhẹ nhàng như: xoay khớp nhẹ nhàng, xoa bóp cổ chân, đi lại trong nhà. Trong đó, đi bộ là hình thức tập luyện khá hiệu quả và được đại đa số mọi người thực hiện. Tuy nhiên, bệnh nhân cũng không nên đi quá xa có thể gây mệt mỏi.
Đối với cầu thủ bóng đá
Đối với cầu thủ bóng đá, vận động viên, diễn viên múa trước khi vào trận hoặc biểu diễn cần vận động khớp cổ chân nhẹ nhàng. Mục đích để làm quen, nóng dần các khớp cổ chân. Trong quá trình làm việc, thi đấu nếu bị chấn thương cần:
– Nằm nghỉ, hạn chế cử động cổ chân, có thể tiến hành gắn nẹp bảo vệ.
– Chườm lạnh quanh cổ chân bằng túi nylon đựng nước đá.
– Dùng băng thun băng ép vừa phải từ bàn chân lên đến gối để hạn chế sự sưng do ứ trệ máu tĩnh mạch.
– Nằm kê chân cao giúp sự lưu thông máu tĩnh mạch dễ dàng hơn. Chú ý không nên kê quá cao, thường khoảng 10-20cm là vừa. Cao quá sẽ làm tê chân do giảm lượng máu động mạch xuống bàn chân.
– Kiểm tra cổ chân bằng phim X-quang để sớm phát hiện gãy xương hay trật khớp. Ví dụ như gãy mắt cá, gãy xương sên, trật khớp cổ chân, gãy trần chày, gãy xương gót.
– Nếu không gãy xương, đa số là tổn thương dây chằng cổ chân và bao khớp, còn gọi là bong gân. Cần cố định tư thế cổ chân trong một thời gian để các dây chằng lành tốt.